NAKŁAD WYCZERPANY

W tym numerze Teologii Politycznej uwaga kieruje się w stronę niemieckiej polityki w Europie. Jaka jest pozycja Niemiec 70 lat po wywołanej i przegranej przez nich wojnie? Jak Niemcy realizują swoje interesy? Proponujemy także blok tekstów poświęconych Jarosławowi Iwaszkiewiczowi i jego stosunków zarówno do wschodnich, jak i zachodnich sąsiadów Polski. W numerze m.in. Cichocki, Gawin, Szarota, Staniszkis, Ch. Meier, Lemkin, Brague, Price i inni.

NAKŁAD WYCZERPANY

To problem z pogranicza teologii i epistemologii, coś, co wyrasta z samego pnia religijnego doświadczenia – z równoczesnej świadomości własnej nędzy i Bożej doskonałości. Czy Bożą wszechwiedzę można pogodzić z myślą, że Bóg w niewytłumaczalny sposób nie dostrzega tak podstawowego wymiaru ludzkiego bytu, jaki stanowi rzeczywistość wspólnot politycznych? Czy to, co pochłania tak wiele ludzkiego wysiłku, rozumu i namiętności w perspektywie ostatecznej, nie istnieje? Czy to tylko fantom, a w najlepszym wypadku cel pośredni – przygodne okoliczności ludzkiego działania na ziemi? I wreszcie czy mesjanizm nie wywodzi się z idei Bożych rządów nad światem? Czy mesjanizm nie wyrasta prosto z pnia wiary w Opatrzność Bożą? Oto pytania, które stawiamy w tym numerze „Teologii Politycznej”.

Autorzy starają się pokazać, że dla właściwego zrozumienia fenomenu polskości dominujący układ Wschód-Zachód należy zastąpić przez Północ-Południe, a polskość wyróżnia fakt, że jesteśmy narodem Północy, który kultywuje tradycje kulturowe i wartości Południa.

NAKŁAD WYCZERPANY

Bez podmiotowej wspólnoty politycznej nie może powstać republika zdolna definiować i realizować cele wewnętrzne i zewnętrzne – cele artykułowane poprzez politykę, która swoją siłę czerpie ze świadomej delegacji podmiotowych obywateli. W jej miejsce powstaje lepszy lub gorszy rynek, prawa, system przedstawicielski. Zamożność, praworządność – to sytuacje, które mogą się tu przydarzyć, ale może przydarzyć się również bieda, rozwarstwienie, bezprawie, nierząd. Liczy się tylko to, co zrobią pojedynczy ludzie lub niewielkie stowarzyszenia – reszta jest rzeczą przypadku bądź oddziaływania jakichś makrotrendów, które popychają państwo w tę lub tamtą stronę.

Numer jest związany z 1050 rocznicą Chrztu Polski. Chcemy w nim pokazać nie tylko historyczną doniosłość Chrztu jako początku Państwa Polskiego, lecz także jego aktualne i formacyjne znaczenie dla kolejnych pokoleń Polaków i jego fundamentalną rolę w nieprzerwanym procesie kształtowania się polskiej tożsamości. Chcemy pokazać, jak pamięć o Chrzcie była żywa w naszym narodzie i wpływała na literaturę, politykę, społeczeństwo oraz jednostkowe wybory. Aby osiągnąć ten cel, artykuły prezentowane w 9 numerze „Teologii Politycznej” przyjęły postać portretów osób, w przypadku których można poprzez biografię, dorobek intelektualny i artystyczny, życiowe wybory itp. dotrzeć do głównego tematu numeru - trwałości Chrztu i formacyjnego znaczenia pamięci o nim.

NAKŁAD WYCZERPANY

Dlaczego teologia polityczna? Co to takiego? Już sama nazwa pisma może wywołać niepokój i konsternację. Czy nie jest to niebezpieczna próba łączenia religii z polityką, spraw społecznych z ostatecznymi, Kościoła z życiem wspólnoty politycznej, władzy duchowej i świeckiej, różnych modeli legitymizacji, reprezentacji, hierarchii i autorytetu, różnych definicji wspólnoty i jej celów, odmiennych modeli racjonalności? Cóż na to odpowiemy? Otóż jak najbardziej! Właśnie taką niebezpieczną i pasjonującą próbę chcielibyśmy podjąć na łamach naszego pisma.

NAKŁAD WYCZERPANY

Nie przypadkiem obraz Caravaggia znalazł się na okładce tego numeru rocznika. Zwierzęcy strach na twarzy Izaaka nie pozwala wątpić, że nie chodzi tu o bezcielesną alegorię – lecz o wiarę, która posuwa się do gotowości dzieciobójstwa. Warto pamiętać, że mówimy o akcie patriarchy nazywanego „ojcem wiary”. Warto rozważyć skutki wierności bożej misji. Otulone tysięcznymi komentarzami proste fakty znikają nam z oczu. Gdyby Antygona zdolna była machnąć ręką na bezbożną decyzję Kreona, łańcuch tragicznych następstw zostałby powstrzymany – żyłby Hajmon, Elektra, do państwa nie wkradłaby się anarchia.
W jaki sposób do politycznego organizmu włączyć wymiar uniwersalny, by nie rozerwać jego tkanki? Czy zobowiązanie wobec wymiaru uniwersalnego można pogodzić z lojalnością wobec państwa? Oto pytania, na które poszukujemy odpowiedzi w tym numerze.

NAKŁAD WYCZERPANY

Podobno Polacy nie słuchali Papieża. To ulubiony trop krytycznych inteligentów i stały temat publicystycznych jeremiad. Czy rzeczywiście? A co począć z dziesiątkami tysięcy ludzi mówiących na jego prośbę różaniec, co z tymi, którzy codziennie o 15.00 pamiętają o koronce do Miłosierdzia Bożego, co z pielgrzymami do Łagiewnik i Częstochowy? Można ich pominąć? Czy skuteczność papieskiej lekcji nie ma wpływu na postawę tych, którzy wbrew naukowym prognozom chodzą w Polsce do kościoła, będąc zarazem, jak pokazują badania, solą polskiej demokracji, wolnego rynku i (co za nietakt!) rozwijającej się tkanki republikańskich obyczajów? Są wolni i odpowiedzialni – tak właśnie jak prosił o to ich Papież – swoją wolność realizują przez modlitwę, rodzinę, pracę, zaangażowanie obywatelskie, wreszcie – nie na końcu – przez aktywność polityczną.

Współczesny liberalizm przypomina giganta, który najpierw stracił wigor i elastyczność, potem skamieniał, a teraz powoli pęka pod naporem sił, aspiracji i interesów, którymi  dawno już przestał zarządzać, nie harmonizuje ich, ale dławi, przygniata i represjonuje. Kiedyś był zdolny rozpalać prawdziwe emocje i wielkie nadzieje związane z wolnością, a dzisiaj zadziwia swoją bezmyślnością i tępym uporem reakcjonisty, który za wszelką cenę stara się bronić status quo. Taka niezdolność rozpoznania własnej sytuacji historycznej zadziwia w przypadku idei, którą dawniej charakteryzowała żywotność wielkiej idei wolności. Co się właściwie stało? – piszą pomysłodawcy Marek A. Cichocki i Dariusz Karłowicz.