Rozważania prof. Remiego Brague'a dociekające źródeł nowoczesnej kultury.

Czym jest nowoczesność? Jakie są najważniejsze określające ją idee, a czego jej brakuje? Czy jest fałszerstwem? Chorobą toczącą ludzkość czy jej oczekiwaną dojrzałością? Na czym dziś, zanurzeni w nowoczesności, możemy oprzeć właściwy stosunek do przeszłości i przyszłości? „Umiarkowanie nowoczesny” łączy najlepsze cechy rzetelnie udokumentowanej pracy naukowej i oryginalnego, autorskiego eseju, owocu niezwykłej erudycji i przenikliwej wypowiedzi o najważniejszych problemach współczesności – ich głębokim podłożu, ale i perspektywach na przyszłość.

Na czym polegał wpływ myśli greckiej na chrześcijaństwo? 

„Chrześcijaństwo i kultura klasyczna” Jaroslava Pelikana to jedna z najważniejszych prac XX-wiecznej historii teologii, pozwalająca nam głębiej poznać i zrozumieć nasze religijne, kulturowe i duchowe korzenie. Doskonale udokumentowana i przemyślana konstrukcyjnie praca jest zwieńczeniem wieloletnich badań i refleksji nad relacją między chrześcijaństwem a kulturą klasyczną. Polemizuje w niej z głośną koncepcją Adolfa Harncacka, który hellenizację chrześcijaństwa opisywał jako zafałszowanie istoty Objawienia. Pelikan, przyglądając się w pierwszym rzędzie myśli Ojców Kapadockich, czyli trzech wybitnych teologów wczesnochrześcijańskich: Bazylego Wielkiego, Grzegorza z Nazjanzu i Grzegorza z Nyssy, omawia ich wkład w rozwój chrześcijańskiej doktryny oraz sposób, w jaki w swoich pismach odnosili się do dziedzictwa klasycznego.

Platońska wizja polityki oczami Erica Voegelina.

Rozważania dotyczące sztuki i kultury poddanej współczesnej industrializacji i umasowieniu.

Społeczeństwo masowe i jego kultura to zbiór esejów, które Étienne Gilson przygotowywał w latach sześćdziesiątych na potrzeby publikacji i wykładów wygłoszonych na uczelniach całego świata. Podstawowe zagadnienie, które go interesowało, wiązało się z relacją sztuki, a szerzej kultury z procesami industrializacji, zmieniającymi oblicza społeczeństw lat sześćdziesiątych na Zachodzie.
W zbiorze tym autor zastanawia się na ile technika, automatyzacja i ich masowe upowszechnienie może służyć sztuce, pięknu i kulturze, a na ile staje się zagrożeniem i pułapką. W tym kontekście w szeregu esejów Étienne Gilson pochyla się nad tematami takimi jak: malarstwo, literatura, muzyka, liturgia (w tym ta transmitowana), które na swojej aktualności wcale nie straciły i dziś.

Szerokie ujęcie Oświecenia jako rozległej i różnorodnej tradycji.

Autorka, wybitna amerykańska historyk, która za swój wkład do humanistyki otrzymała w 2004 roku National Humanities Medal, podejmuje próbę gruntownej rewizji potocznego sposobu postrzegania oświeceniowych źródeł zachodniej nowoczesności. Walcząc z frankocentrycznymi interpretacjami, według których podstawowym osiągnięciem Oświecenia jest sformułowana przez francuskich philosophes wizja rozumu i ludzkiej racjonalności, stara się wykazać, że Oświecenie było zjawiskiem głęboko zróżnicowanym. W tym celu odwołuje się przede wszystkim do Oświecenia brytyjskiego, istotnie różniącego się od modelu francuskiego, a także do tradycji amerykańskiej.

Nowoczesne ujęcie konserwatyzmu i jego odpowiedzi na wyzwania współczesności.

Zbiór tekstów z dorobku wybitnego eseisty i historyka idei - Tomasza Merty. Autor ukazuje czytelnikom fascynujące powiązania filozofii, polityki i kultury, formułuje intrygujące pytania i stawia odważne diagnozy, ujawnia bogactwo swoich oryginalnych przemyśleń, erudycję i ogromne poczucie humoru. Analizy klasycznych problemów filozofii polityki, jak również aktualnych zagadnień z dziedziny bieżącej polityki służą mu do wypracowania nowoczesnego spojrzenia na współczesne problemy Polski.

Rozważania poświęcone najgłębszym podstawom porządku politycznego.

Kultowa pozycja w dorobku Carla Schmitta. Niemiecki prawnik podejmuje w swojej książce próbę skonstruowania systemu i ogólnej teorii ustroju. Opisuje w niej między innymi istotę państwa jako politycznej jedności, omawia i porównuje istniejące ustroje oraz mierzy się z teoriami pochodzenia i istoty władzy.

Zakończenie Order and History i podsumowanie historii filozofii politycznej Zachodu.

Choć pracę nad Poszukiwaniem ładu przerwała śmierć autora, tom ten posiada samoistną wartość i można go potraktować zarówno jako zakończenie, jak i – wstęp do całej serii. Szczególną uwagę w tej książce zwracają subtelne analizy o charakterze ściśle filozoficznym, uzupełniające bardziej historyczne rozważania Voegelina z wcześniejszych części studium. Analizy te mają fundamentalne znaczenie dla całego Order and History oraz świadczą o kierunku, w którym myśl filozofa rozwijała się w późnym okresie jego twórczości – okresie ciągle niedostatecznie znanym w Polsce.

Wnikliwa analiza trzech największych religii, ich stosunku do siebie i współczesności.

Rozważania o katolicyzmie w naszych czasach, o stosunku Kościoła do islamu, judaizmu, komunizmu i do nowoczesnego społeczeństwa.

Drugi tom cyklu Order and History rozważa fenomen greckiego życia politycznego.

W swoim dziele Voegelin opisuje historię państw-miast poprzez pryzmat idei politycznych, kulturowych i religijnych oraz napięć między nimi, które doprowadziły do ich powstania, rozwoju oraz kryzysu, z którym zmierzyli się Sokrates, Platon i Arystoteles. Rozważając te sprawy, filozof konfrontuje myśl Greków z nowożytnymi ideami, wyciągając również wnioski dla żyjących współcześnie.

Ostatnia część "trylogii o człowieczeństwie" oraz krytyka nowożytnego antropocentryzmu.

Po „Prawie Boga” oraz „Mądrości świata”, stawiających pytania o kondycję człowieka w poszczególnych epokach ludzkości, od starożytności do nowożytności, autor zastanawia się nad ideą, która przyświeca człowiekowi w nowoczesności, kiedy to został odrzucony porządek kosmiczny i boskie prawo, dotychczas pomagające w realizacji człowieczeństwa. Odrzucenie przez człowieka wszelkiego kontekst swojego istnienia i postawienie w centrum samego siebie, tworzy owo tytułowe „królestwo człowieka”. Projekt ten – zdaniem Rémiego Brague’a – jest już w swoim założeniu skazany na klęskę, a jego realizacja obraca się przeciwko człowiekowi.

Oryginalna, przenikliwa i pełna erudycji interpretacja filozofii Arystotelesa.

Bez Arystotelesa E.Voegelin'a nie można poznać ani filozofii politycznej Stagiryty ani całej formacji politycznej starożytnej Grecji ani wreszcie nowożytnej filozofii polityki i historiografii. Po wydaniu części Order and History poświęconej Platonowi, prezentujemy w niniejszej książce cześć poświęconą Arystotelesowi. Eric Voegelin pokazuje w niej w jaki sposób przygodna forma antycznej polis stała się formą wieczną, paradygmatem całej późniejszej koncepcji politycznego bytu. Oryginalna i brawurowa interpretacja, wszechstronna i niespotykana erudycja – to wszystko wyróżnia Voegelina z pośród innych pisarzy politycznych.

Przedmiotem rozważań książki Rémiego Brague'a jest tożsamość Europy.

Autor podejmuje zagadnienie w nowy sposób, stawiając pytanie o „drogę rzymską”, o łacińskość Europy. Stara się odpowiedzieć na pytanie o właściwość Europy. Jest nią – jego zdaniem - przyswajanie sobie tego, co jest jej obce. Europa bowiem historycznie, filozoficznie czerpie ze źródeł bijących poza nią. Zapożyczając z innych cywilizacji, droga rzymska dokonała założycielskiej syntezy pierwszej jedności kulturowej, która stała się pierwszym obszarem europejskim.

Autor stawia pytania czym jest i jakie znaczenie w historii powszechnej ma Rosja.

Udzielając odpowiedzi na powyższe zagadnienia, Alain Besançon przedstawia wnikliwe spojrzenie na rosyjską kulturę i politykę.

Początek monumentalnego cyklu Order and History. Jak Objawienie zmieniło świat?

Voegelin rozpoczyna swoje opus magnum od opisu Objawienia i jego wpływu kulturę Izraela, a w konsekwencji na całą późniejszą filozofię polityczną Zachodu. Rozważania filozofa koncentrują się na odejściu przez Izraelitów od powszechnych na Bliskim Wschodzie mitów kosmologicznych, zdobytej przez Izrael świadomości rozwoju historii oraz koncepcji czasu linearnego; Voegelin opisuje również konflikt między Objawieniem a porządkiem stanowionym przez izraelskich królów.

Analiza sporu między filozofią a poezją oraz ich miejsca we wspólnocie politycznej.

W centrum zainteresowania Straussa znajduje się problem Sokratesa i tego, co przez niego symbolizowane – a co Arystofanes poddaje krytyce w Chmurach. Sokrates i Arystofanes stanowi istotny przykład współczesnej recepcji tekstu, który obok dialogów sokratycznych Platona i pism Ksenofonta jest istotnym źródłem w badaniach nad historycznym Sokratesem. Strauss nie ogranicza się jednak do analizowania Chmur, lecz drobiazgowo analizuje także inne dzieła Arystofanesa, omawiając cały jego dorobek z perspektywy kluczowych zagadnień filozofii polityki. Dzięki temu Sokrates i Arystofanes Leo Straussa to także wyjątkowo cenna książką dla każdego zainteresowanego dorobkiem najwybitniejszego greckiego komediopisarza.